Tag Archief van: Publieke sector

Over de wijnboer, de dokter en het scheepskonvooi

Voor bestuurders Annet Kil en Astrid Ottenheym gaat strategie niet over een plan, hoe functioneel dat ook kan zijn: het gaat ten diepste over een leidraad voor hoe mensen zich in de organisatie tot elkaar verhouden en hoe ze daarbinnen hun richting bepalen. Voor haar eigen rol gebruikt Astrid het beeld van een wijnboer: “Hij heeft op veel variabelen totaal geen invloed. Maar hij heeft wel een visie op de smaak van de wijn en hij heeft oog voor details: hier groeit dit plantje, dat betekent dat deze voedingsstoffen in de grond zitten en dat ik dit of dat moet toevoegen.” Annet spreekt liever niet meer over strategie, maar over richting: “De richting bepalen we in de dagelijkse praktijk, daar maken we met elkaar de beste afwegingen. (…) Misschien maken we nog wel een visie op onze route voor de komende vier jaar, maar dat doen we dan zo robuust dat we daarin iedere keer afwegingen kunnen maken die passen bij de context die op dat moment tot andere afwegingen leidt. Wie had toen wij ons koersplan VIER maakten, de komst van Covid voorzien? En toch zou ik er met de kennis van vandaag geen letter aan wijzigen. In het oude denken over vierjarenplannen is dat bizar.”

Het hele interview van Robbin en Femke met Astrid en Annet lees je op de pagina publicaties. Ook meedoen aan een van onze groepsgesprekken over strategie? Stuur een mail naar anouk@bureaudebedoeling.nl onder vermelding van ‘onderzoek strategie’.

Stel jezelf de fundamentele vragen

“Crisis inspireert tot creativiteit. Als leider van een gemeenschap denk je al snel twee stappen verder: wat is in deze situatie mijn rol, wat heb ik te doen? Je kijgt nieuwe antwoorden op oude vragen.”

In deel 2 van de interviewreeks ‘Leidinggeven in crisistijd’ spreekt Robbin met Yassin Elforkani, facilitator van socratische gesprekken en leider van een geloofsgemeenschap in Amsterdam. Het hele interview lees je op de pagina Publicaties, maar hier alvast vijf adviezen van Yassin.

Stel jezelf opnieuw de fundamentele vragen
“Als mens vlieg je vaak op de automatische piloot. Er zijn veel vragen waarop je al lang het antwoord denkt te hebben. Maar een crisis maakt dat je anders gaat luisteren. Simpele gesprekken leiden tot nieuwe inzichten. Grote kans dat je ontdekt dat je eerdere antwoorden niet volledig waren.”

Durf twee stappen voorop te lopen
“Leiderschap tonen is verantwoordelijkheid dragen. Als later blijkt dat je goede beslissingen hebt genomen, zijn mensen trots. Je hebt een voorbeeldrol; het is belangrijk te beseffen wat jouw invulling van de leiderschapsrol met mensen doet.”

Gebruik heldere taal
“In crisissituaties luisteren mensen met hun gevoel en daardoor luisteren ze maar half. Je moet dus duidelijk communiceren. Organiseer ook online momenten waar mensen live vragen kunnen stellen en hun zorgen kunnen delen. Het is belangrijk dat mensen voelen dat ze er niet alleen voor staan.”

Benut de kansen van digitalisering
“Door de beperkingen die online communicatie met zich meebrengt, zetten mensen iets extra’s in. Normaal zouden ze misschien in dezelfde ruimte zijn geweest zonder elkaar aan te spreken. Maar nu de fysieke aanwezigheid ontbreekt, gaan ze dingen met elkaar delen. Je zou kunnen zeggen: digitalisering vraagt mensen om eerlijker te zijn en hun gevoel in te zetten.”

Vaar op je morele kompas
“Van moedige besluiten weet je niet altijd of ze goed uitpakken. Waar het om gaat, is dat je een verhaal hebt als je voor de spiegel staat. Dat je weet: op basis van de inzichten van toen heb ik een zo goed mogelijke beslissing genomen, met de veranderde inzichten van nu zou ik het anders doen. Alleen als je morele kompas goed staat, kun je een succesvol leider zijn.”

Deel drie in de reeks wordt een praktijkverhaal.

5 adviezen voor leiden in crisistijd

LandschapFlexibiliteit, dat is binnen twee dagen het hele onderwijs online ingeregeld hebben. Adaptiviteit is de stap die erop volgt. Dit ontstond uit nood, maar wat leren we ervan voor straks, als de situatie weer genormaliseerd is?”

De komende weken voert Robbin gesprekken met mensen met een eigen kijk op leidinggeven in crisistijd. De eerste is Erik Wegewijs: motiverend spreker, adviseurkritisch denker en voormalig commandant bij de Special Forces van het Korps Commandotroepen. In het interview (kijk voor de volledige tekst op de pagina Publicaties) geeft hij vijf adviezen aan leiders in de publieke sector. Erik spreekt op persoonlijke titel. 

1. Zet je eigen zuurstofmasker op

“In de eerste dagen was alles gericht op het reorganiseren van het onderwijs. Nu is het tijd om de aandacht te verleggen naar jezelf en naar je team. Net als in het vliegtuig: eerst je eigen zuurstofmasker op, anders kun je anderen niet helpen. Zet je team centraal, voer zowel functionele als persoonlijke een-op-een-gesprekken. Zorg dat je voelbaar aanwezig bent, ook al ben je niet zichtbaar.”

2. Duik niet weg

“Dit is de tijd om voor je keuzes te gaan staan. Verschuil je niet achter corporate party lines. Neem beslissingen en blijf erbij, in de wetenschap dat die beslissingen gevolgen hebben. Wees bereid verantwoording af te leggen. Dit zorgt voor vertrouwen binnen het team”

3. Zoom uit

“Een ruiter is niet sterker dan het paard, maar hij kan het paard wel dresseren. Als mens heb je de kracht om boven de situatie te staan en vanuit de eerste angst en verlamming weer in beweging te komen en in control te zijn. Zoom regelmatig even uit, dan blijf je ontwikkelingen één stap voor.”

4. Leer je eigen lessen

“Je kunt pas anderen leiden als je jezelf hebt leren leiden. Diep in je hart weet je wel of je voor deze situatie goed genoeg geëquipeerd was. Ben je nog te veel bezig met jezelf, dan heb je twee keuzes: stoppen of aan de slag gaan om jezelf te ontwikkelen het beter te doen, maar beken in ieder geval kleur.”

5. Kijk vooruit

“Denk nu alvast aan overmorgen. Als straks de situatie is genormaliseerd, wat hebben we hier dan van geleerd? Besef dat je niet van mensen kunt vragen dat ze helemaal teruggaan naar het oude. Niet eerst het nemen van initiatief toejuichen door ruime kaders te stellen en creatieve oplossingen te prijzen om na een crisis de teugels weer volledig aan te trekken. Bied ruimte om ‘lessons learned’ om te zetten in een ‘nieuw normaal’. Dat is adaptiviteit.”

Persoonlijk kruispunt

Gisteren was ik nog in loondienst als werknemer bij een mooi onderwijsadviesbureau en morgen ben ik ondernemer als mede-initiatiefnemer van een volledig nieuw adviesbureau.
Achter mij ligt een fijne tijd bij B&T waar het prima werken was vanuit een goed gewortelde organisatie, en voor mij liggen……..vooral veel uitdagingen.
In ieder geval is het prettig om te weten dat het niet bepaald ‘stil is aan de overkant’ van het kruispunt en zijn velen geïnteresseerd in wat wij aan het ontwikkelen zijn.
Of ik er verstandig aan doe? De tijd zal het leren! Daar kan ik maar op één manier achter komen, juist ja, door te doen!
En hiermee gaat een lang gekoesterde wens, misschien wel droom, in vervulling.
Want al vanaf mijn kinderjaren zit er iets in mij wat een mengeling is van ambitie, betrokkenheid, autonomie, geldingsdrang en vooral veel energie die er voor zorgt dat dit er eens van zou moeten gaan komen.
Nog net voor mijn veertigste verjaardag lijkt de tijd er meer dan rijp voor om van Bureau de Bedoeling, samen met Robbin Haaijer en Marion Boon, een bureau te maken waarin ik op de door ons geambieerde manier (anders kijken, beter luisteren en wijzer beslissen) van toegevoegde waarde kan zijn voor kinderen, onderwijs en de publieke sector.
Ik laat het jullie met trots weten.
Wordt, hoe dan ook, vervolgd!

PS:
Op 27 september a.s. organiseren Marion, Robbin en ik een openingssymposium oftewel een vrijgezellenfeest. Tijdens deze feestelijke opening staan we stil bij wat voor ons de bedoeling is. Of beter gezegd: waar Bureau de Bedoeling voor staat en om draait: ontmoeten, uitnodigen, verbinden en creëren. Op deze dag doen we dat samen met Wouter Hart, Harm Klifman en Robbert Braak. Het zou kunnen dat je je al voor deze dag hebt aangemeld en/of bent uitgenodigd. Mocht dit niet het geval zijn en wil je er graag bij zijn, stuur dan voor 14 september a.s. een mail naar marion@bureaudebedoeling.nl