Tag Archief van: Professionalisering

Een commando, een imam en een abt

Leiderschapsdriedaagse NUOVO Scholengroep

Het vraagstuk

CvB-voorzitter Leon de Wit: “Door een fusie kreeg ons MT er begin vorig schooljaar een bestuurder en drie schoolleiders bij. Daarnaast traden nóg twee nieuwe schoolleiders aan. Ons ‘oude’ MT ontleende veel kracht aan een studiereis naar Zuid-Afrika waar we – aan de hand van de filosofie van Ubuntu – samen ons leiderschap hadden verkend. Maar daar konden we niet meer aan blijven refereren. Om in het nieuwe MT een vergelijkbare verbinding te krijgen, hadden we een nieuwe, gezamenlijke ervaring nodig.

Bij een bestuur van onze omvang (14 scholen, red.) speelt de vraag naar autonomie een grote rol. Als MT-leden moet je elkaar waarderen en respecteren. Het werkt niet als je bij elke vraag weer moet aftasten waar iedereen staat.

Met het oog op de draagkracht wilde ik dat niet zelf organiseren. Ik heb een bestuurdersbelang, dan kunnen proces en inhoud door elkaar gaan lopen. Externen kunnen goed op de proceskant blijven. Dan kunnen we samen werken aan dezelfde vragen en ons allemaal even kwetsbaar opstellen.”

 

 

De aanpak

“We vroegen twee adviseurs met wie we goede ervaringen hadden: Robbin vanuit BdB en Saskia Tjepkema van Kessels en Smit. Zij hebben samen met ons het programma vormgegeven. Vanuit NUOVO dachten ook de HR-functionaris en enkele schoolleiders mee over het programma.

Het werd een tweetrapsraket (eerst één dag, toen een tweedaagse) waarin diverse typen leiderschap langskwamen. We spraken over leiderschap bij de Special Forces (met Erik van BdB), in de moskee (met Yassin van BdB) en in het klooster (met de abt).

Openbaar onderwijs is religievrij en dat is voor sommigen van ons een principiële keuze. Dat wij voor de tweedaagse het klooster in gingen, zorgde voor een verrassende constellatie. We hebben uitvoerig met de abt gesproken. Wat leidinggeven daar betekent, de opoffering die je jezelf moet getroosten, 365 dagen per jaar, de rest van je leven – wat dat betekent, voel je pas als je er bent en dat brengt toch wel een reflectie bij jezelf op gang.”

 

“Na afloop voelde ik: nu kunnen we de next step zetten als team. We weten waarvoor we het doen, we weten wat we aan elkaar hebben en dat we op elkaar kunnen terugvallen.”

 

Het resultaat

“In drie dagen tijd hebben we echt het nieuwe management van NUOVO gecreëerd. Na afloop voelde ik: nu kunnen we de next step zetten als team. We weten waarvoor we het doen, we weten wat we aan elkaar hebben en dat we op elkaar kunnen terugvallen. Natuurlijk hebben we sindsdien een coronacrisis doorgemaakt waarin we continu met dagelijkse zaken bezig waren en er weinig tijd was voor ontwikkelingsvraagstukken. Maar het is wel dankzij dit traject geweest dat we het leiderschap in die crisis goed hebben kunnen vormgeven. Het draagvlak zou anders nooit zo groot zijn geweest. En er komt spoedig een moment waarop we dit weer oppakken.

Terugkijkend heeft dit traject voor mij bevestigd hoe belangrijk het is om van te voren samen heel scherp je doelstellingen te formuleren. Robbin en Saskia hebben dit goed aangevoeld en zo hebben we samen uit dit leiderschapstraject gehaald wat erin zat.”

‘Een nieuwe logica en samenhang voor onze organisatie’

Verdere professionalisering Passend Onderwijs Almere

Het vraagstuk

Anita Gelmers-Groen, adjunct-directeur coöperatie Passend Onderwijs Almere: “De wereld om ons heen verandert snel en daardoor verandert onze rol. Het wordt steeds duidelijker dat wij een netwerkorganisatie zijn die nauw vervlochten is met de buitenwereld. Hoe kunnen wij door professionalisering een volgende stap in onze ontwikkeling zetten? Zelf krijgen we dat onvoldoende scherp, we zijn te zeer onderdeel van het verhaal. Maar een blik van buiten helpt. En het voorjaar van 2020, halverwege de beleidsperiode van ons ondersteuningsplan, was een aangewezen moment.”

De aanpak

Anita: “Aanvankelijk hadden we Robbin en Patrick gevraagd vijf verhalen van mensen in onze organisatie op te tekenen. Door corona moest dit gebeuren via Teams en telefoongesprekken in plaats van in persoonlijke ontmoetingen. Aan de opbrengst was dat niet te merken: er kwam veel boven tafel en collega’s werden ook persoonlijk aan het denken gezet. Zodanig zelfs dat ze na afloop zeiden: ik gun iedereen zo’n gesprek.”

Karel Vogel, begeleider onderwijs Passend Onderwijs Almere: “De persoonlijke benadering maakt het gesprek heel ontspannen. Je gaat vanuit de relatie naar de prestatie, het is makkelijk om vrijuit te praten. Het bijzondere zit in de vragen die je gesteld krijgt. Want het reilen en zeilen van de organisatie is heel groot, maar Robbin en Patrick koppelen dat ook aan je eigen functioneren. Wat is jouw rol in dit geheel? Daar krijg je feedback op. Het wordt een heel professioneel gesprek over je vak en dat is heel inspirerend.”

Anita: “Verrassend vond ik dat Robbin en Patrick al na de eerste vijf gesprekken patronen in de organisatie bloot wisten te leggen. Daarop hebben we besloten nog eens achttien gesprekken te laten voeren, dwars door de organisatie heen. Zo ontstond een 360 gradenbeeld. Dat leidde tot een advies en daar hebben we onze volgende beleidsmiddag aan gewijd. Bureau de Bedoeling heeft die middag in overleg met ons georganiseerd, in een online vorm die (mét drive-in-bioscoop en borrelbox) in goede aarde viel.”

Karel: “Natuurlijk waren we het liefst met zijn allen bij elkaar gekomen; online is toch anders. Maar het effect was er niet minder groot om. Meteen na afloop kwamen er complimenten, je merkte dat dit mensen goed had gedaan. Voor sommige geledingen en personen in onze organisatie is het best spannend wat er gaat gebeuren. Aan het eind van de beleidsmiddag was er rust ingekomen. Iedereen sloot de middag met een goed gevoel af.”

“Collega’s werden ook persoonlijk aan het denken gezet. Zodanig zelfs dat ze na afloop zeiden: ik gun iedereen zo’n gesprek.”

Het resultaat

Anita: “Wij willen tempo houden, zei ik bij de intake. Coronatijd of niet. En dat is gelukt. Drie maanden na de eerste interviews ligt er een perspectief en hebben we een uitdagende beleidsmiddag achter de rug. Er leven echt nog wel vragen in de organisatie. Het advies om onze stadsdeelteams de voorliggende positie te laten innemen is nog niet voor iedereen logisch. Ook is er behoefte aan meer informatie over onze ‘tweede professionaliteit’. We hebben blijkbaar nog niet iedereen uitvoerig in de gedachtegang kunnen meenemen. Daarom ondersteunt Bureau de Bedoeling ons de komende tijd bij de verdere verdieping.

Terugkijkend ben ik nu al blij dat we deze pas op de plaats hebben gemaakt. We kunnen met een nieuwe logica en samenhang de tweede helft van de beleidsperiode in. Wat ik anderen wil meegeven is dat het niet erg is als het in de organisatie eens niet lekker loopt. Het is ook niet zo dat er fouten zijn gemaakt. Zie het liever als een aansporing om even stil te staan, ook bij het goede dat er is, en van daaruit weer door te ontwikkelen.”