The day after yesterday
Terwijl de vrouw die zich op voorhand al een plaats toekende in het rijtje van Drees, Den Uyl, Lubbers, Kok, Rutte haar wonden likt, …
Terwijl de restaurateur van de Nederlandse rechtstaat zich bezint op ‘hoe nu verder’, …
Terwijl de man die zijn commissariaat opgaf voor een leidende rol in de Nederlandse politiek de volgende zet in het schaakspel voorbereidt, …
Terwijl de man die alles wil vernietigen wat ons landje verbindt met de grote wereld, in een overwinningsroes verkeert, …
Terwijl de vrouw die het torentje alleen ambieert als het in duofunctie mag, zich als eerste aanbiedt om mee te regeren, …
Terwijl zo’n beetje elke politicus de mond de laatste weken vol had van het woord ‘bestaanszekerheid’, …
Terwijl dat alles gebeurt, …
… zitten wij hier in Utrecht, bijna het hart van het ‘Nederland van Nu’,
dat Nederland dat voor grote vraagstukken staat.
Hoe te begrijpen wat gebeurt?
Vandaag armoede. Samen op zoek
en dat in juist deze wijk.
Leerlingen zonder een goed thuis
Intussen wel mooi in touw voor de gemeenschap.
Armoede door schuld? Gebrek aan geld?
Wat een vraag!
Waar staan we zelf?
Is armoede afhankelijk van context? Van toeval?
En wat doet armoede met je humeur?
(In Oeganda reageren ze laconiek).
Is armoede een kwestie van contrast?
Ik in vergelijking met mijn peers?
Er zijn feiten en er zijn belevingen,
Er zijn ervaringen en er zijn verlangens,
Er zijn barrières en er zijn keuzemogelijkheden.
Maar waar heb ik het over? Wat als je er geen ervaring mee hebt?
(Cuba als eye-opener?)
Armoede is ook een kwestie van perspectief.
Armoede gaat om meer dan geld.
Wetenschap steekt de hand uit naar de praktijk.
Kinderarmoede is complex, zet ontwikkeling onder druk,
Geen ruimte meer in je hoofd!
Mariëtte Lusse laat ons kennis maken met Anashya,
Wat een schat en wat een dappere meid.
Dupe van wanbeleid van de overheid.
Een ander huis, een andere school,
teruggeworpen op zichzelf, kelderende cijfers,
Eenzaamheid. ‘Mama niet stress bezorgen,
die heeft het al zwaar genoeg.’
Hoe aan te sluiten bij nieuwe klasgenoten?
stress, stress, stress.
Exploderende relaties, kortsluiting in een hoofd.
Armoede – zoveel risico’s, op zo’n grote schaal.
Ga maar na: twee per klas, een op elke vijf leerlingen.
Het kunnen je buren zijn,
zzp’ers, failliete ondernemers,
kijk er niet van op, zo dichtbij kan,
buiten schuld, door omstandigheden die naar jou op zoek leken.
Inmiddels is een confettifabriek opgetuigd om de boel te overzien.
Hoe samenhang te krijgen?
Begin met het opbouwen van vertrouwen,
niemand doet uit zichzelf zijn mond open.
Angst voor verlies, voor schulden, voor grote duvels uit kleine doosjes.
Goed kijken, daar gaat het om, ook in het onderwijs.
Al die praktische dingen, verjaardagen, schoolreisjes,
maandverband, verborgen kosten,
pleisters plakken, dat wel en blijven doen.
Verder kijken, pedagogische opgaven
realiseren in nauwe samenwerking
met hulptroepen die vertrouwd zijn in de school.
Begrip kweken voor grote televisies in kale huiskamers,
die staan daar niet zo maar.
Goed kijken begint met opschorten van je oordeel.
Alleen dan kun je vrij zijn in het bieden van hulp.
Laagdrempelig, informeel kennis van de situatie bijeen sprokkelen.
Die meenemen, van onderbouw naar bovenbouw,
van basisschool naar middelbare.
Handreikingen opstellen, het toeval een handje helpen?
Je blik vergroten, je blinde vlekken opruimen.
De ontwikkeling van het kind als focus, daar omheen organiseren.
Niet van ouders overnemen, in hun waarde laten.
Caroline Sarolea vertelt hoeveel inventiviteit het vergt om ouders te bereiken.
Corona als testcase, proefpolder, polyglot ten top.
Om überhaupt binnen te komen, film, app-groepen benaderen.
Stichting Sleutelfiguren coördineert, initieert, actualiseert.
Mamoen Loukili slaat een brug tussen ‘van binnen uit’ en ‘van buiten af’.
‘Zonder contact geen contract’.
Vertrouwen, vertrouwen, vertrouwen.
‘Bestuurder, zie jezelf ook als burgervader.’
Sleutelpersonen als schakel, vaak informeel, verenig ze.
Vergis je niet!
Doe maar eens een workshop uitkering aanvragen.
Zo ingewikkeld, razend makend.
Je laat enveloppen dicht, niet nog meer!
Je wilt niet gezien worden, je zou eens iemand tegenkomen.
En dan is daar dat filmpje, op je app in jouw eigen taal:
‘Blijf van de straat! Laat je niet opfokken!’
En dan is daar dat andere filmpje in jouw eigen taal:
‘Meld je aan voor de Utrecht-pas, bij de Geldzaak.
Schaam je niet. Laat het geld niet liggen, je hebt er recht op.’
Sleutelpersonen, een groep die hoop creëert, organiseert, mobiliseert, perspectief biedt.
Leren van ervaringen, doen wat werkt, met een laag profiel een hoge drempel over, charisma benutten, informeel en formeel in harmonie verbinden.
We wisselen uit, delen ervaringen en leren van elkaar.
En terwijl Dilan, Pieter, Caroline, Geert, Frans in het Haagse hun eigen toekomst verkennen en die van de ander, van het mogelijk samen verder, terwijl dat allemaal gebeurt,…
… voelen wij ons verrijkt, geïnspireerd, uitgedaagd, op een spoor gezet, bewust geworden, gevoed om mogelijkheden te benutten. Zoiets, en meer.
Dankjewel Mariëtte, Caroline, Mamoen,
Dank en veel succes met jullie fantastische werk!
Utrecht, Power College, 23 november 2023
