“Flexibiliteit, dat is binnen twee dagen het hele onderwijs online ingeregeld hebben. Adaptiviteit is de stap die erop volgt. Dit ontstond uit nood, maar wat leren we ervan voor straks, als de situatie weer genormaliseerd is?”
De komende weken voert Robbin gesprekken met mensen met een eigen kijk op leidinggeven in crisistijd. De eerste is Erik Wegewijs: motiverend spreker, adviseur, kritisch denker en voormalig commandant bij de Special Forces van het Korps Commandotroepen. In het interview (kijk voor de volledige tekst op de pagina Publicaties) geeft hij vijf adviezen aan leiders in de publieke sector. Erik spreekt op persoonlijke titel.
1. Zet je eigen zuurstofmasker op
“In de eerste dagen was alles gericht op het reorganiseren van het onderwijs. Nu is het tijd om de aandacht te verleggen naar jezelf en naar je team. Net als in het vliegtuig: eerst je eigen zuurstofmasker op, anders kun je anderen niet helpen. Zet je team centraal, voer zowel functionele als persoonlijke een-op-een-gesprekken. Zorg dat je voelbaar aanwezig bent, ook al ben je niet zichtbaar.”
2. Duik niet weg
“Dit is de tijd om voor je keuzes te gaan staan. Verschuil je niet achter corporate party lines. Neem beslissingen en blijf erbij, in de wetenschap dat die beslissingen gevolgen hebben. Wees bereid verantwoording af te leggen. Dit zorgt voor vertrouwen binnen het team”
3. Zoom uit
“Een ruiter is niet sterker dan het paard, maar hij kan het paard wel dresseren. Als mens heb je de kracht om boven de situatie te staan en vanuit de eerste angst en verlamming weer in beweging te komen en in control te zijn. Zoom regelmatig even uit, dan blijf je ontwikkelingen één stap voor.”
4. Leer je eigen lessen
“Je kunt pas anderen leiden als je jezelf hebt leren leiden. Diep in je hart weet je wel of je voor deze situatie goed genoeg geëquipeerd was. Ben je nog te veel bezig met jezelf, dan heb je twee keuzes: stoppen of aan de slag gaan om jezelf te ontwikkelen het beter te doen, maar beken in ieder geval kleur.”
5. Kijk vooruit
“Denk nu alvast aan overmorgen. Als straks de situatie is genormaliseerd, wat hebben we hier dan van geleerd? Besef dat je niet van mensen kunt vragen dat ze helemaal teruggaan naar het oude. Niet eerst het nemen van initiatief toejuichen door ruime kaders te stellen en creatieve oplossingen te prijzen om na een crisis de teugels weer volledig aan te trekken. Bied ruimte om ‘lessons learned’ om te zetten in een ‘nieuw normaal’. Dat is adaptiviteit.”