Inspiratie

/in , /door

Eeuwenlang hielden we inspiratie voor een godsgeschenk. Het werd spaarzaam uitgedeeld, aan kunstenaars, aan dichters. De kruimels waren voor de gewone man of vrouw; ze werden hun toegeworpen zo rond de eerste dagen van december.

Tot inspiratie uit de hemel viel en wij, in onze almacht, meenden er zelf over te kunnen beschikken.

We zijn inspiratie gaan beloven, als iets tussen jou en mij. Of tussen een ‘inspirator’ en een groep.

We zetten inspiratie in als een belofte vooraf, vastgelegd in een contract, centrum van een transactie. We beschouwen inspiratie als een pakketje, door DHL te bezorgen op een moment dat met track-and-trace is te volgen.

‘Ik inspireer jou’, schrijft de zelfverklaarde goeroe op zijn LinkedIn-profiel. ‘Ik kom jou inspireren tot grote daden’. En hij post dagelijks op Youtube gevonden filmpjes op zijn account. En wij, wij geloven dat het bestaat: inspiratie op afroep.

Echt. Het is niet te geloven.

Want, bestaat het inderdaad: inspiratie die zichzelf onderwerpt aan een overeenkomst? Altijd gegarandeerd? Op elk moment opeisbaar? Dat ‘Tijdelijk niet leverbaar’ niet bestaat? Disclaimers overbodig zijn?

O, wat houden we onszelf voor de gek als we zo naar inspiratie kijken. Er zo over praten. Want natuurlijk weten we beter, natuurlijk doorzien we de valse belofte. We weten heel goed dat inspiratie zich niet laat afdwingen, dat het geen vooraf gesteld, SMART-geformuleerd doel kan zijn maar slechts bestaat bij de gratie van iets anders. Zoals in de tijd dat het nog een godsgeschenk was, een genade.

Iets anders?

Inderdaad. Denk maar terug aan al die keren dat je constateerde dat je geïnspireerd werd. Het is dan al gebeurd. Het is een constatering achteraf.  Wat ging er aan die constatering vooraf? En vooral: wat deed je zelf?

Was het niet dat …

… je je openstelde voor de ander?

… je bereid was echt te luisteren?

… je vragen stelde en niet eerder gehoorde dingen hoorde?

… je meedacht en je je eigen ervaringen naast die van de ander legde?

… in wat jullie wisselden het een niet beter, maar anders was en even serieus?

… je de ander erkende in zijn of haar eigenheid?

… dit wederzijds gebeurde?

… we onze ego’s even opgeborgen hadden?

… we samen de diepte in gingen?

… om samen te raken aan de bedoeling?

Het lef om te vertragen

/in , , /door
Weg met opschrift SLOW

Foto: Morgane le Breton on Unsplash

De behoefte om dóór te pakken nu het eindelijk weer kan, zorgt in veel organisaties voor overvolle agenda’s. Yassin Elforkani, begeleider van socratische gesprekken, pleit voor de durf om midden in de drukte te vertragen.

“Iedereen zit vol, niemand heeft tijd. Het is alsof we anderhalf jaar corona in een paar maanden willen inhalen”, zegt Yassin Elforkani, die in het bedrijfsleven en het onderwijs trajecten socratische gespreksvoering begeleidt. “Mensen vertellen me dat ze besluiten om vragen waarmee ze zitten, maar niet te stellen omdat er tijdens vergaderingen toch weinig aandacht voor is: iedereen wil dóór. We verliezen elkaar uit het oog, juist nu we elkaar fysiek weer regelmatig kunnen zien. Juist in drukke tijden heb je het lef nodig om af en toe even te vertragen. Om de tijd te nemen om een vraagstuk goed te onderzoeken; om niet alleen te luisteren naar de mensen die vooraan, maar ook het woord te geven aan de stille krachten in je organisatie.”

Door te vertragen, verhoog je de kwaliteit van het gesprek, zegt Yassin. “Alle moderne leiderschapsprogramma’s benadrukken dat we het in de organisatie samen moeten doen. Maar nemen we daar dan ook de tijd voor? Zijn we nieuwsgierig naar elkaar? Hoeveel zijn we bereid in elkaar te investeren? Door af en toe bewust te vertragen, ontdek je het verborgen potentieel dat onder de opppervlakte schuilgaat. De andere inzichten, de andersoortige talenten die je organisatie óók nodig heeft.”

Socratische gesprekken zijn een goed middel om dit verborgen potentieel op het spoor te komen. De afgelopen tijd begeleidde Yassin onder meer trajecten bij de VU (met onder meer Rabobank en ING), bij de Triodosbank en bij leiderschapsacademie Avicenna. In socratische gesprekken leer je nieuwsgierig zijn, zegt Yassin. “Je laat je eigen aannames en oordelen los en stelt je open voor de ideeën en perspectieven van anderen. Zo kom je tot betere antwoorden op lastige vragen. Dat is de tijdsinvestering meer dan waard.”

Meer weten? Mail naar yassin@bureaudebedoeling.nl.

BdB groeit!

/in /door

Portret Andre de BestOnlangs heeft André de Best zich aangesloten bij Bureau de Bedoeling. Zijn jarenlange ervaring als schoolleider en directeur-bestuurder in het primair onderwijs zet hij graag in om mensen en organisaties te helpen terug te komen bij de bedoeling. Wat is eigenlijk onze kernopdracht? Waar steken we onze tijd en energie in? Hoe zorgen we dat iedereen weer de dingen doet die passen bij zijn of haar talenten en taken, waardoor onze organisatie beter gaat draaien? André doet op dit moment voor BdB een interimopdracht in het basisonderwijs en is daarna beschikbaar voor advies op onderwijskundige en organisatievraagstukken en het begeleiden en coachen van directeuren.

Persoonlijk kennismaken met André?

Mail naar andre@bureaudebedoeling.nl of bel 06-23 38 39 57.

Dit is de Bedoeling van André.

Kleine vaardigheden, grote gevolgen

/in , , /door

We hebben in Den Haag – zo schijnt – een probleem met de bestuurscultuur. Waarbij diegenen die dit constateren, vaak naar een ander wijzen om verschil te maken. De vraag ‘wie heeft het gedaan’, wordt veel vaker gesteld dan de vraag ‘waarom het zo is gegaan’. Dit is volgens ons geen typisch Haags probleem, maar een uiting van een algemeen gebrek aan aandacht voor kleine vaardigheden. Luisteren, waarnemen, vragen stellen, ordenen en samenvatten: het zijn kleine, maar essentiële vaardigheden, die we vaak vergeten toe te passen, juist als het er echt om gaat. Het gevolg is vaak dat er ‘arme’ oplossingen op tafel komen, waarmee niet iedereen in de organisatie zich verbonden voelt. Door onszelf niet als consument maar als producent van de (bestuurs)cultuur in organisaties te zien, kunnen jij en ik verschil maken. Want kleine vaardigheden hebben grote gevolgen, en door alert te zijn op onze eigen kleine vaardigheden zetten we de toon voor een andere cultuur. Daarover schreven we een artikel, dat je kunt vinden op de pagina publicaties. We horen graag wat je ervan vindt.

 

Knokken om je potentie waar te maken (2): het verhaal van Glenn

/in /door

In deel twee van onze reeks over jongeren die ondanks een moeilijke schoolloopbaan hun talenten waarmaken: het verhaal van Glenn Ederveen (26). Lange tijd werd hij een ‘probleemkind’ genoemd. “Ik haalde goede cijfers, maar ik was ook druk en lastig. Daarom werd ik op jonge leeftijd al naar het speciaal onderwijs gestuurd. Omdat ik thuis ook lastig was, ging ik daarnaast naar dagbesteding.” Hij heeft er maar weinig goede herinneringen aan. Maar dat verandert als hij het Hout- en meubileringscollege  (HMC) ontdekt. Glenn blijkt talent te hebben:  al snel wordt hem gevraagd te assisteren tijdens de lessen en niet lang daarna gaat hij zelf lesgeven. Nu is hij een succesvol meubelmaker met een goedlopend bedrijf. “Maar ik hou nog altijd graag praatjes op scholen en beurzen als ambassadeur van het HMC. Ik geloof dat het belangrijk is jongeren niet te snel te vertellen dat ze ‘onleerbaar’ zijn, maar samen te blijven zoeken naar wat wél werkt voor iemand.

Je leest het verhaal van Glenn op de pagina publicaties.

Over de wijnboer, de dokter en het scheepskonvooi

/in , /door

Voor bestuurders Annet Kil en Astrid Ottenheym gaat strategie niet over een plan, hoe functioneel dat ook kan zijn: het gaat ten diepste over een leidraad voor hoe mensen zich in de organisatie tot elkaar verhouden en hoe ze daarbinnen hun richting bepalen. Voor haar eigen rol gebruikt Astrid het beeld van een wijnboer: “Hij heeft op veel variabelen totaal geen invloed. Maar hij heeft wel een visie op de smaak van de wijn en hij heeft oog voor details: hier groeit dit plantje, dat betekent dat deze voedingsstoffen in de grond zitten en dat ik dit of dat moet toevoegen.” Annet spreekt liever niet meer over strategie, maar over richting: “De richting bepalen we in de dagelijkse praktijk, daar maken we met elkaar de beste afwegingen. (…) Misschien maken we nog wel een visie op onze route voor de komende vier jaar, maar dat doen we dan zo robuust dat we daarin iedere keer afwegingen kunnen maken die passen bij de context die op dat moment tot andere afwegingen leidt. Wie had toen wij ons koersplan VIER maakten, de komst van Covid voorzien? En toch zou ik er met de kennis van vandaag geen letter aan wijzigen. In het oude denken over vierjarenplannen is dat bizar.”

Het hele interview van Robbin en Femke met Astrid en Annet lees je op de pagina publicaties. Ook meedoen aan een van onze groepsgesprekken over strategie? Stuur een mail naar anouk@bureaudebedoeling.nl onder vermelding van ‘onderzoek strategie’.

‘Je bereikt meer door ook te investeren in het hóe’

/in /door

Een integrale kijk op bedrijfsvoering is belangrijk, vindt Philip Lommers. Hij werkt sinds februari vanuit BdB op het Anna van Rijn College in Nieuwegein aan een interimopdracht.

“Het grappige is dat ik als directeur in het voortgezet onderwijs lange tijd heb gedacht: ik haal nooit een interimmer in huis. Nu ik er zelf een ben, zie ik pas goed waar de toegevoegde waarde kan zitten. Er zijn dingen die je niet meer opmerkt als je al lang in een organisatie zit. Een buitenstaander ziet die dingen wél. Dat vind ik het mooie: als interimmer kun je er in korte tijd echt toe doen. Binnenkomen met een gerichte opdracht, scherp kijken, zaken in beweging brengen en dan weer een stap terug zetten.

Natuurlijk moet je wel weten waar je het over hebt. De vraag van het Anna van Rijn College gaat over bedrijfsvoering: over extra aandacht voor de mensen van het oop en over de gewenste organisatievorm van de ondersteunende diensten na de fusie van de school met NUOVO. Bij zo’n vraag is het een voordeel als je eerder vanuit een integrale verantwoordelijkheid hebt gewerkt. Bedrijfsvoering is onderdeel van een geheel: als je aan de ene knop draait, gaat de andere mee. Je kijkt naar de cijfers en de getallen én je kijkt naar wat werkt in de praktijk. Naar de papieren werkelijkheid en de werkelijkheid van de mensen en de organisatie.

“We springen snel naar het ‘wat’, terwijl we misschien meer bereiken door een tandje bij te zetten op het proces.”

Ik voel me thuis bij die verbinding tussen processen en mensen. Ik vind het belangrijk goed te kijken naar de randvoorwaarden die ontwikkelingen mogelijk maken. Daar gaat het vaak mis. Er is in het onderwijs een enorme passie om onze maatschappelijke opdracht waar te maken; ideeën buitelen over elkaar heen. We springen snel naar het ‘wat’, terwijl we misschien meer bereiken door een tandje bij te zetten op het ‘hoe dan’, door te investeren in het proces. En in onze drang tot actie raken de ondersteunende diensten soms als eerste ondergesneeuwd.

Op het Anna van Rijn ben ik in gesprek gegaan met alle oop’ers en nu loop ik mee in de praktijk. Daarnaast ben ik in de stukken gedoken: hoe ziet het organogram van het oop eruit, hoe is dat op andere scholen? Daarover kom ik met een advies, in samenspel met de nieuwe directeur. Want samen opdenken is cruciaal. Het is een vreugde als dat lukt, dan doe ik in gedachten een rondedansje als ik ’s avonds naar huis rijd. Het samen opdenken is er ook met Bureau de Bedoeling. Daar zit veel visie en dat maakt het fijn om te sparren op de inhoud. We hébben het altijd ergens over. Zo loopt de samenwerking prettig gelijk op.”

 

Marieke Giebels bij BdB

/in /door

Op 1 april heeft docent en coach Marieke Giebels zich aangesloten bij Bureau de Bedoeling. Na haar opleiding aan de Toneelacademie in Maastricht heeft zij zich gespecialiseerd in non-verbale communicatie. Zij werkt vanuit de overtuiging dat er schoonheid zit in kwetsbaarheid en dat het open kijken naar jezelf en anderen ingangen kan bieden naar oplossingen voor grote problemen.

Vanuit haar gecombineerde ervaring als acteur en docent/coach werkt Marieke veel met leidinggevenden die zichzelf anders willen leren reguleren. Bijvoorbeeld om beter te kunnen omgaan met spanning die zij ervaren (denk aan spreken in het openbaar) of met spanning in contacten met anderen. Ook helpt zij professionals die beter willen leren omgaan met medewerkers of cliënten die kampen met onrust of angststoornissen.

Marieke is een van de twee docenten in Nederland die gecertificeerd zijn voor het werken met de Alba-methode, een neurowetenschappelijke theorie voor interventie in groepen. Deze benadering is onder meer interessant voor leidinggevenden die in een groep op een nieuwe manier positie willen leren innemen. Daardoor vervalt de groep niet langer automatisch in dezelfde dynamiek, maar wordt het mogelijk hier actief verantwoordelijkheid voor te nemen.

Persoonlijk kennismaken met Marieke?

Mail naar marieke@bureaudebedoeling of bel 06-42 30 47 62.

Dit is de Bedoeling van Marieke

 

 

 

Gesproken column: Harm Klifman over Vertrouwen

/in /door

Vertrouwen – het erover hebben staat gelijk aan het vaststellen van een tekort. En dat gebeurt echt heel vaak.

Denk maar aan het tanende vertrouwen in de overheid en in de instituties van onze democratie en rechtstaat.
Denk maar aan de steeds luider klinkende roep om leiderschap in organisaties.
Denk ook maar aan het wantrouwen tussen burgers onderling en aan de groeiende polarisatie over alles wat ons juist bij elkaar zou moeten brengen om tot duurzame oplossingen te komen (klimaat, milieu, ongelijkheid).

De tekst op deze video heft het alom geconstateerde tekort aan vertrouwen niet op, laat staan het verraderlijk sluimerend wantrouwen. Wel wil deze tekst verbinden en deelnemers aan vaak moeizame dialogen een basis voor verstandhouding en verder gesprek aanbieden.
De situatie is urgent, de noodzaak meer dan evident.

 

Uitnodiging: anders kijken naar strategie

/in /door

Een strategie kan organisaties zowel in slaap sussen als alert maken. Gaat de energie vooral zitten in de totstandkoming van strategische plannen en valt het gesprek daarna stil? Of lukt het om van strategie een vaardigheid te maken (‘strategiseren’) waarmee je iedereen in de organisatie wakker schudt? Bureau de Bedoeling doet onderzoek naar een andere kijk op strategie en nodigt bestuurders en leidinggevenden uit om mee te denken. Interesse?
Lees hier ons eerste essay en meld je aan (mail naar anouk@bureaudebedoeling.nl).